दिल्ली: नॅशनल क्वांटम मिशनद्वारा रिसर्च आणि विकासाला प्रोत्साहन देण्यासाठी देशात विविध संस्थाचे चार वेगवेगळे हब बनविले जाणार. या मिशनला निर्देश देण्यासाठी एक गवर्निंग बॉडी असणार ज्याचं नेतृत्व मिशनच्या अंडर विज्ञान आणि प्रौद्योगिक विभागाद्वारा केले जाणार. याबाबत केंद्र सरकारद्वारा माहिती देण्यात आली. केंद्र सरकारने बुधवारी नॅशनल क्वांटम मिशनला मंजूरी दिलीआहे. या मिशनची किंमत 6,003 कोटी रुपये आहे जे 8 वर्षांसाठी आहे. विज्ञान आणि प्रौद्योगिकी मंत्री डॉ. जितेंद्र सिंहने यांनी मिशनबाबत माहिती दिली. ते म्हणाले हा निर्णय भारताच्या क्वांटम च्या क्षेत्रात मोठी क्रांती घडवून आणणार असल्याचा विश्वास व्यक्त केला.या मिशनच्या घोषणेनंतर भारत क्वांटम टेक्नोलॉजीवर रिसर्च करणाऱ्या सहा देशात सहभागी झालाय. यावर काम करणारे अधिकाअधिक देश रिसर्च आणि डेव्हलपमेंटच्या स्टेजवर आहे तर यूएस, चीन, फ्रांस, ऑस्ट्रेलिया आणि फिनलँड सुरवातीला यावर काम करत आहे. भारत हा एलीट क्लबमध्ये सहभागी होणार नवीन देश आहे.
क्वांटम टेक्नॉलॉजी काय आहे?
क्वांटम टेक्नॉलॉजी फिजिक्स आणि इंजिनियरिंगचे असे फिल्ड आहे जे नवी टेक्नॉलॉजीच्या विकासासाठी क्वांटम टेक्नॉलॉजीचा अभ्यास करत आहे. क्वांटम टेक्नॉलॉजी फिजिक्सची ती ब्रांच आहे जी सूक्ष्म पदार्थ आणि ऊर्जाच्या व्यवहाराला दाखवते.क्वांटम टेक्नॉलॉजीमध्ये अनेक प्रकारच्या टेक्नॉलॉजी सहभागी आहे. याचे काही उदाहरण म्हणजे क्वांटम कंप्यूटींग, क्वांटम क्रिप्टोग्राफी आणि क्वांटम सेंसिंग आहे.
क्वांटम कंप्यूटर कसं काम करतं?
क्वांटम कंप्यूटर फिजिक्सच्या क्लासिक नियमवर काम करत नाही तर हे बिट्सवर काम करतं. यामुळेच क्वांटम कंप्यूटर गणनेसाठी क्लासिकल बिट्सशिवाय क्वांटम बिट्सचा वापर करणे गरजेचे आहे. क्वांटम कंप्यूटिंगचा सर्वात जास्त फायदा हा आहे की कोणतीही समस्या तो नेहमी खूप गतीने सोडवू शकतो. क्वांटम सेंसिंगविषयी बोलायचं झालं तर या क्वांटम टेक्नॉलॉजीचा वापर करताना खूप संवेदनशीलतेसह नवीन प्रकारचे सेंसर विकसित करतात.